А сёлета – 500 гадоў, як гэты княскі род атрымаў у валоданне Нясвіж
перадрук з
Менавіта 2 кастрычніка 1413 года ў Гародле 47 шляхецкіх сем’яў атрымалі свае гербы. У тым ліку і Радзівілы. Іх гістарычны продак, баярын Крысцін Осцік атрымаў герб “Трубы” з рук кардынала арцыбіскупа кракаўскага Мікалая Тромбы – самай важнай персоны Польшчы пасля караля. Гэта сведчыць, што Осцік і яго сям’я мелі вагу ўжо ў той час.
Тэлефануем у Варшаву Мацею Радзівілу.
Мікалай (злева) і Мацей Радзівілы з польскай школьніцай, якая несла на ўрачыстасці іх сямейны герб "Трубы".
Мацей Радзівіл:“Гарадзельская унія – гэта пачатак пісьмовай гісторыі нашай сям’і, бо дакументаў з таго часу захавалася вельмі мала. Падчас падпісання уніі Крысцін Осцік атрымаў герб “Трубы”. Гэта – наш прашчур, звесткі пра якога пацверджаныя дакументальна – подпісам пад атрыманнем герба. Сына Осціка звалі Радзівіл, сына Радзівіла – Мікалай Радзівілавіч (Мікалай Стары), а ўжо ягоныя дзеці мелі прозвішча Радзівіл”. Чытаць далей »
Васіль Рубцоў, заснавальнік Ракаўскай творчай майстэрні «Іслач» аднаўляе шклярныя традыцыі Радзівілаў, чыя Налібоцкая шклярня была вядомай на ўсю Рэч Паспалітую. завітаў да адзіных у Беларусі майстроў, якія вырабляюць шкляны і крышталёвы хэндмэйд.
Вёска Ракаў — культавае месца для аматараў гісторыі беларускай культуры: тут і музей-галерэя ўнікальнага мастака Фелікса Янушкевіча, неагатычны Марыінскі касцёл, і менавіта тут некалькі гадоў таму майстар па шкле Васіль Рубцоў заснаваў творчую майстэрню «Іслач» акурат насупраць дома мастака і дудара Тодара Кашкурэвіча. А нядаўна Васіль з паплечнікамі вырабіў Радзівілаўскія келіхі, дакладна такія самыя, з якіх піў славуты род віно і старку (гарэлка з чыстага жытнёвага спірту) у 18 стагоддзі.
хацеў напісаць пра гэта на блогу, а тут якраз патэлефанавалі з Эўрарадыё. вось -- вынік ))
Гісторык Ніна Скеп’ян і даследчык Глеб Лабадзенка на просьбу Еўрарадыё перагледзелі серыял БТ яшчэ раз.
Аўтар: 11.12.2012 16:31
Ніна Скеп’ян – кандыдат гістарычных навук, выкладчыца Карлавага ўніверсітэта (Прага) здымалася ў фільме ў якасці эксперта. Аднак спадарыня Ніна кажа, што ні сцэнара ў цэлым, ні фільма да прэм’еры яна не бачыла – таму здзівілася шматлікім ляпам у выніковай версіі. Адзначае спадарыня Ніна і адсутнасць канцэптуальнасці ды агульнага стылю выкладання матэрыялу.
Ніна Скеп’ян: “Я не разумею, чаму пра выбітных прадстаўнікоў роду сказана пару словаў ці яны ўвогуле не згадваюцца — а пра вар’ятаў і дзівакоў распавядаецца так падрабязна?..”
Глеб Лабадзенка — арганізатар першага пасля доўгага перапынку прыезду Радзівілаў у Беларусь у 2009 годзе. Апроч таго, спадар Лабадзенка шчыльна даследуе апошні, даваенны перыяд гісторыі роду, сабраў каля 600 радзівілаўскіх здымкаў. Спадар Глеб таксама адзначыў, што некаторыя рэчы здзівілі яго ўжо ў пачатку першай серыі.
Глеб Лабадзенка:“На трэцяй хвіліне ідзе фраза: “Але асабліва ім перад простым людам нос задзіраць не трэба…” Для чаго гэта? Каб паказаць, што Радзівілы дарма нос задзіралі? Каб зняважыць іх? Потым паказваюць сённяшніх Радзівілаў — і голас за кадрам кажа: “…працягваюць называць сябе князямі Свяшчэннай Рымскай імперыі — якой, праўда, няма з часоў Напалеона” Падкалолі? Дурнямі Радзівілаў паказалі? Ніхто з іх за 4 гады на маёй памяці так сябе не назваў. Дык навошта гэтае прыніжэнне, гэтыя падколкі?”
Глеб Лабадзенка суправаджае Эльжбету Радзівіл у часе ўсіх падарожжаў па Беларусі цягам апошніх 4 гадоў.
Ніна Скеп’ян мяркуе, што аўтары фільма проста вырашылі абыйсціся без дапамогі гісторыкаў у складанні сцэнару і пры мантажы фільма. Бо любы дасведчаны гісторык змог бы вылавіць большасць гэтых ляпаў.
Ніна Скеп’ян:“Відавочна, што гістарычнага кансультанта ў фільме проста не было. Як яшчэ патлумачыць усе гэтыя неверагодныя ляпы? Паказваюць Радзівіла Чорнага, кажуць пра Барадатага. Пераблыталі двух Геранімаў… (Чамусьці бацькам Дамініка (1786-1813) стаў Геранім Фларыян (1717-1760), а не Геранім Вінценцій (1759-1786) Сказалі, што Слуцк не належаў Радзівілам, а мануфактуру для слуцкіх паясоў яны наймалі… Якое глупства! Слуцк належаў Радзівілам! І якраз у іх гэтую мануфактурупазнейарандаваў сам Маджарскі!” Чытаць далей »
Прыўкрасная сітуацыя: міністр Латушка паведаміў журналістам, што ён і ягонае ведамства белыя і пушыстыя (гл. тэкст ніжэй).
А нейкія негадзяі будаўнікі і рэстаўратары, гады этакія, спаганілі Лідскі замак. І цяпер, нягоднікі, будуць выпраўляць ўсе памылкі за свой рахунак, на што пойдзе 7 мільярдаў рублёў.
Хлопцы, дык а вы дзе былі? Здаецца, калі сканчалася рэстаўрацыя замка, Латушка быў міністрам, Кураш быў намесьнікам, а Чарняўскі доблесна ахоўваў помнікі. У вас вачэй не было ці што? Ці трэба было любым коштам да дажынак здаць - а потым хоць трава не расці?
То бок, пакуль у нэце не зьявіліся фоткі вашай абы-якой рэстаўрацыі, вы думалі, што там усё зашыбісь і XIV стагодзьдзе паўстае ва ўсёй сваёй красе? Дык, можа, трэба, часьцей на аб'екце бываць і кантраляваць сітуацыю?.. Скажаце, мясцовыя ўлады там варацілі? Дык а чаго вы цяпер апраўдваецеся?
У выніку выходзіць так: чыноўнікі Міністэрства "культуры" прафуфыкалі 7 мільярдаў дзяржаўных грошай. А цяпер, каб самім не пайсьці пад суд, зрабілі вінаватымі рэстаўратараў і будаўнікоў.
...Таварыш міністр далажыў, што цяпер яны бяруцца за Наваградзкі і Крэўскі замкі. А я вось сабе думаю, што калі гэтыя замкі пастаяць так-сяк да іншай ўлады, шкоды будзе значна менш.
Будаўнікі парушылі сістэму водаадводу касцёла Божага Цела.
Перадрук з
Яшчэ ў мінулым годзе, калі першапачаткова меркавалася адкрыццё замка, будаўнікі заасфальтавалі дарогу між касцёлам і брамай, якая вядзе да замка. Разам з дарогай заасфальтавалі і трубы, па якіх вада ад касцёла мусіла сцякаць у каналізацыю. Цяпер, нават пры невялікім дажджы, вадазборнік пад сценамі касцёла пачынае імкліва напаўняцца — і вада можа пайсці ў крыпту храма, дзе пахаваныя больш за 70 прадстаўнікоў роду Радзівілаў, пачынаючы ад Мікалая Крыштафа Радзівіла Сіроткі, які памёр у 1616 годзе.
Ксёндз-пробашч нясвіжскага касцёла Пётр Шарко паведаміў Еўрарадыё, што сістэма водаадводу была зробленая ў 2006-2007 гадах на сродкі, выдзеленыя польскім Міністэрствам культуры. Гэта літаральна ўратавала пахавальню. Да правядзення гэтых прац у крыпце было надзвычай сыра, а часам на падлозе нават пачынала хлюпаць вада. Чытаць далей »
